Het DMAIC model is dé methodiek binnen Lean Six Sigma om processen meetbaar te verbeteren. DMAIC staat voor Define, Measure, Analyse, Improve en Control: vijf gestructureerde fases die samen een krachtige aanpak vormen voor duurzame procesverbetering. Elk van deze fases bestaat uit concrete stappen die je helpen om grip te krijgen op jouw verbetertraject.
In dit artikel zoomen we in op de Measure-fase. We laten je zien hoe je data op de juiste manier verzamelt, welke valkuilen je moet vermijden en welke meetinstrumenten je kunt inzetten voor maximale betrouwbaarheid.
De Measure fase
In de Measure fase wordt het defect gedefinieerd, het meetsysteem gecontroleerd, baseline informatie verzameld over de prestatie van het product of proces en het verbeterdoel (opnieuw) vastgesteld.
Binnen de Measure fase staan de volgende DMAIC stappen (van het totaalplan van 12 stappen) centraal:
- Bepalen en analyseren meetsysteem Y
- Baseline performance
- Doelstelling op basis van baseline performance
De Project Y is de CTQ uitgedrukt als een meetbare output van het proces. De Project Y is altijd kwantitatief, meetbaar, ondubbelzinnig en direct gekoppeld aan een proces. Nu de project Y is gedefinieerd is de volgende stap het meten van de huidige prestatie van Y. Lean Six Sigma is een op data gebaseerde methodiek. Er zal data verzameld moeten worden om onderbouwde beslissingen te kunnen nemen, deze worden vastgelegd in het Data Collectie Plan. Daarin staan de volgende vragen centraal:
- Waarom wordt er gemeten?
- Wat wordt er gemeten?
- Hoe wordt er gemeten?
- Wie meet?
3. Bepalen en analyseren meetsysteem Y
In deze stap van DMAIC stappenplan wordt het meetsysteem gecontroleerd. Het proces om de variatie van het meetsysteem vast te stellen, wordt meetsysteem analyse, afgekort MSA genoemd. Een meetsysteem analyse beantwoordt twee fundamentele vragen:
- Is de variatie van het meetsysteem te groot om succesvol het project af te ronden?
- Wat moet gedaan worden om te zorgen dat het meetsysteem adequaat is voor het project?
Variatie in meetuitkomsten kan zowel menselijke oorzaken hebben als oorzaken in het meetsysteem. Als onderdeel van de meetsysteemanalyse wordt het meetinstrument, indien mogelijk, eerst gekalibreerd om te zorgen dat het meetsysteem accuraat, lineair en stabiel is.
4. Baseline Performance
Als de proces output Y meetbaar gedefinieerd is, de meetmethode gekozen is en het meetinstrument is geanalyseerd op betrouwbaarheid, zijn we klaar om te meten. In deze stap van het DMAIC stappenplan behandelen we de nulmeting van het proces, hoe goed presteert het proces in de huidige situatie.
Hoe goed de output van het proces presteert ten opzichte van de specificatie noemen we de Process Capability. Dit wordt gebruikt om de Baseline Performance vast te stellen. Deze kan o.a. uitgedrukt worden in Defects Per Million Opportunities (DPMO), Sigma level, maar ook bijvoorbeeld in een First Time Right percentage.
5. Doelstelling op basis van baseline performance
Met de Baseline Performance kennen we de huidige prestatie van het proces. In deze stap van de Measure fase wordt de verbetering gekwantificeerd. Het verbeterdoel moet een realistisch doel zijn. De volgende bronnen kunnen daarbij houvast geven bij het bepalen van het verbeterdoel:
- Interne of externe benchmark voor een proces
- Klanteisen of wensen (VOC)
- De best case
Wat zijn de valkuilen in de Measure fase
- Y niet scherp gedefinieerd
- Meetsysteem niet goed geanalyseerd
- Te weinig of niet juiste datapunten gebruikt voor de Baseline Performance
- Doelstelling niet ambitieus genoeg
Wat zijn de tools van de Measure fase
- Value Stream Map (VSM)
- Pareto analyse
- Quality Function Deployment (QFD)
- Data Collectie Plan
- Gage R&R
- Histogram
- Tijd grafiek (Time Series Plot)
- Box Plot
- Benchmark
Veelgestelde vragen in de Measure fase
Wanneer is de Measure gereed?
Als er een goede nulmeting is gedaan met een gecontroleerd meetsysteem en er verbeterdoel is vastgesteld.
Moet er altijd een Gage R&R worden uitgevoerd?
Een volledige Gage R&R is niet altijd noodzakelijk. Wel moet er altijd een grondig onderzoek naar het meetsysteem plaatsvinden.
Wat zijn typische KPI’s die als Y van een project kunnen dienen?
Doorlooptijden van processtappen zijn geschikt en veel gebruikt als Y van een project. Ook First Time Right (FTR) of Defect Rate worden vaak gebruikt.
Nieuwsgierig geworden?
Wil je DMAIC toepassen in de praktijk? Download onze studiehandleiding om te zien welke training aansluit op jouw situatie. Of begin meteen met de gratis White Belt training.
Wil je meer leren of heb je een vraag?
Vraag onze studiegids aan voor meer informatie.